Een jaar later
Oktober 2015
In oktober vorig jaar schetste Sander Dekker zijn ideeën over een toekomstbestendig omroepbestel. De invulling van de NPO ligt sinds een paar weken op Dekkers bureau samen met de kritiek van het Commissariaat voor de Media en de kritiek van de Raad van Cultuur. De staatssecretaris is nu weer aan zet. We zijn een jaar verder, wat in het huidige medialandschap een lichtjaar is. Is de noodzaak en urgentie om gisteren de toekomst te implementeren geland? Ik betwijfel het.
Ik neem u even mee naar de media-uitzending van DWDD op 25 september. “Het wordt steeds merkwaardiger,†zegt Matthijs van Nieuwkerk, “de staatssecretaris die over ons waakt, bewaakt, ons gidst, kijkt niks.†Sander Dekker is uitgenodigd om te komen praten over zijn eigen kijkgedrag. Van meet af aan is duidelijk dat Van Nieuwkerk zin heeft om de staatssecretaris te slopen. Sinds Dekker zijn ideeën lanceerde voor een toekomstbestendige publieke omroep is een in potentie rijk en boeiend mediadebat door menig programmamaker en omroepbaas verengt tot slechts één vraag: de vraag waar amusement begint en waar het ophoudt.
Na Van Nieuwkerks opmerking dat de staatssecretaris gaat over de publieke omroep en men er dus van uit gaat dat hij het allemaal een beetje bijhoudt, wordt een compilatie gestart met alle nieuwe producties. Dekker krijgt de vraag voorgelegd wat hij vindt van de nieuwe programma’s. “Ik heb niet alle programma’s gezien,†zegt Dekker. Het is een eerlijk en logisch antwoord. Presentator en sidekick kunnen nu los, gesouffleerd door Twitter. De presentator attaqueert zijn gast met een goedkoop Jan Slagtertje: “Je debiteert meningen over de NPO, je trekt een grote broek aan, dan zou je denken dat je moet weten waar je het over hebt.â€
Tafelheer Marc Marie Huijbregts doet er een schepje bovenop en vindt dat Dekker alle nieuwe programma’s moet zien. Als Dekker vervolgens ook nog meldt dat hij actualiteitenprogramma’s als Pauw en Buitenhof niet vaak ziet, valt Matthijs bijna van zijn stoel van verbazing. Hebben we een staatssecretaris die geen tijd, geen zin en geen belangstelling heeft om elke avond uren voor de buis te zitten?
Het is een bezopen gedachte dat een politicus alle programma’s moet zien om te kunnen oordelen over de taak en functie van een publieke omroep. Een gynaecoloog hoeft niet per se zelf een kind gebaard te hebben, een dominee hoeft God de hand niet geschud te hebben en een koordirigent hoeft niet zelf te kunnen zingen om ter zake kundig te zijn.
Wat een probleem betekenisvol maakt, is de oplossing en niet het eindeloos herhalen van je eigen (versteende) opvattingen. Eén van de vele problemen waar de mediawereld mee worstelt, is het mijden van reclameboodschappen door de consument. Omdat zappende, doorspoelende, skippende en adblockende kijkers heus niet van gisteren zijn, heb ik jaren geleden de steven gewend en mij toegelegd op het zo natuurlijk mogelijk matchen van redactionele formats en commerciële producten en diensten. Als reclameman in hart en nieren had ik destijds eindeloos kunnen treuren en jeremiëren over een consument die mij niet meer de aandacht gaf die ik wel verdiende. Ik besloot anders en niet mijzelf, maar het gedrag van de kijker als uitgangspunt te nemen. En dat werkt.
Na het succesvol matchen van TVOH/Vodafone en Utopia/Hornbach heb ik recentelijk Dance, Dance, Dance en KPN in de echt mogen verbinden. Ga aan de zijlijn staan en laat het speelveld en de spelregels aan de kijker.